Hình ảnh xưa Long An khắc họa những khung cảnh trước năm 1975 của thành phố Tân An, Bến Lức và Đồng Tâm. Nơi những con người, cảnh vật tiếp giáp giữa vùng quê ĐBSCL và thành thị hiện đại Sài Gòn. Đây vừa là điểm kết nối kinh tế vừa là điểm quân sự quan trọng thời bấy giờ. Hãy cùng miền Tây có gì nhìn lại khung cảnh miền quê, những đoạn đường quốc lộ, hình ảnh người dân và cả những khu cắm trại, quân sự của quân đội Mỹ.
Hình ảnh Bến Lức xưa
Bến Lức xưa là vùng đệm chiến lược của quân đội Mỹ. Đây là nơi giao điểm giữa miền Tây và Sài Gòn, có ý nghĩa giao thương quan trọng về kinh tế giữa ĐBSCL và Sài Gòn.
Bến Lức là quận được thành lập năm 1957, đây là quận được sáp nhập từ một phần quận Gò Đen và quận Thủ Thừa sau khi giải thể.
Xem thêm về thông tin Bến Lức trên Wikipedia: https://vi.wikipedia.org/wiki/B%E1%BA%BFn_L%E1%BB%A9c
Bản đồ Bến Lức hiện nay trên Google Maps: https://goo.gl/maps/nXKECbBYWcUGDGjA6
Cửa ngõ vận chuyển hoàng hóa và đường đi bà con từ miền Tây đến Sài Gòn. Cầu Bến Lức là cây cầu huyết mạch.
Nó từng phải xây dựng lại vào thập niên 1960s sau khi bị phá hủy bởi chiến tranh.
Trên đường đi, các nhiếp ảnh gia của Mỹ đã ghi lại những dấu ấn làng quê bình dị của bà con khu vực Bến Lức, Long An bấy giờ.
Nữ sinh áo dài trắng trên quốc lộ 4 Bến Lức năm 1967 – 1968 | Photo by Dave Paine Khung cảnh quán nước bình dân ở Bến Lức năm 1967 – 1968 | Photo by Dave Paine Người dân sinh hoạt ở Bến Lức năm 1967 – 1968 | Photo by Dave Paine Một số người dân ở Bến Lức năm 1967 – 1968 | Photo by Dave Paine Bày bán hàng hóa trước nhà ở Bến Lức năm 1967 – 1968 | Photo by Dave Paine Chợ Bến Lức tháng 11 năm 1967 – Photo by Robert Bob Gregoire Những chú bò được thả rong ở Bến Lức năm 1967 – 1968 | Photo by Dave Paine
Hình ảnh bình yên vùng sông nước miền Tây thể hiện rõ hơn qua những tấm hình xưa.
Khung cảnh làng quê ven sông ở Bến Lức năm 1967 – 1968 | Photo by DAve Paine Sông nước Bến Lức năm 1967 – 1968 | Photoby Dave Paine
Tuy vậy vẫn không thiếu những vật dụng hiện đại của con người khu vực đó.
Trên đường di chuyển của quân đội Mỹ đến Bến Lức do phóng viên Bob Gregoire ghi lại.
Hình ảnh tấm bảng ghi chú khu quân sự của binh đoàn Mỹ đóng quân tại Bến Lức, Long An.
Hình ảnh quân đội Mỹ sửa cầu Bến Lức
Cây cầu Bến Lức bị phá hủy năm 1966 bởi bom đạn chiến tranh giữa các bên đối đầu. Cây cầu có từ thời Pháp là huyết mạch quan trọng nối các tỉnh ĐBSCL và Sài Gòn. Vì vậy tiểu đoàn của quân đội Mỹ đã phải điều xe tăng và vận chuyển vật liệu nhanh chóng xây dựng lại cây cầu vừa bị phá hủy.
Nhiều người dân khi ấy cũng bất ngờ với cây cầu nối đường đi thường ngày bị hủy. Nhiều người phải bỏ về vì cầu đã hư hỏng.
Người dân và quân đội khảo sát lại hiện trạng cây cầu bị hủy bởi chiến tranh.
Cây cầu xây thời Pháp ở Bến Lức bị phá hủy bởi chiến tranh phải xây dựng lại Cây cầu xây thời Pháp ở Bến Lức (Long An) bị phá hủy bởi chiến tranh phải xây dựng lại
Từ xa, quân đội Mỹ đã phải chuẩn bị những chuyến hàng để xây dựng lại cây cầu Bến Lức.
Trên đường đi, phóng viên James F cũng đã ghi lại những hình ảnh thú vị trong cuộc hành trình đó.
Những đứa trẻ nô đùa ở quốc lộ ở Tân An năm 1966 – 1967 | Photo by James F Xe tải Jackson C12
Trực thăng cũng được tận dụng để cuộc hành trình thuận lợi hơn.
Nhiều chuyến hàng được vận chuyển bằng đường thủy.
Xe chở vật tư băng qua đoạn đường sình lầy.
Xe tăng cũng được điều động để khu trục các vật liệu sót lại bên dưới sông.
Xe tăng vận chuyển Xe tăng di chuyển vật liệu bị hư còn sót lại của cây cầu Xe tăng trục vớt mảnh vỡ cây cầu bị đánh bom
Những trai tráng quân đội Mỹ bắt đầu trục vớt phần còn lại của cây cầu lên để dọn chỗ xây cây cầu mới.
Những quân nhân Mỹ cùng nhau xây dựng lại cầu Bến Lức bị hủy bởi bom đạn Lính Mỹ ngụp lặn ráp lại cây cầu mới ở Bến Lức Những quân lính Mỹ đang nối những phần hư hỏng cả cây cầu Bến Lức lại
Hình ảnh đào Kinh Xáng ở quận Tân An – Long An xưa
Kinh Xáng ở Tân An là dự án quan trọng giao thương hàng hóa bằng đường thủy ở Long An trước đây. Quân đội Mỹ đã cắm trại và đưa máy Xáng (Một loại máy đào kênh quan trọng thời bấy giờ) vào hoạt động.
Khi ấy một tiểu đoàn đã di chuyển từ Đồng Tâm đến Tân An để đưa vật liệu và thực hiện đào kênh.
Cầu ở ngoại ô nối Đồng Tâm và Tân An Đồng Tâm – Định Tường xưa năm 1966 – 1967 | Photo by Tom Jack Son
Đoạn đường đến Tân Trụ để tiếp ứng dự án kênh Xáng ở Tân An.
Xa lộ Biên Hòa năm 1966-1967 | Photo by Tom Jackson Đoạn đường quê ở Tân Trụ, Tân An tháng 11 năm 1966 | Photo by Tom Jackson Đoạn đường quốc lộ ở Tân Trụ, Tân An tháng 11 năm 1966 | Photo by Tom Jackson Cây cầu gỗ nối đoạn đường quê ở Tân Trụ, Tân An tháng 11 năm 1966 | Photo by Tom Jackson
Quân đội Mỹ phải dừng lại và cắm trại ở dọc bờ sông để vận hành máy xáng đào kênh.
Khung cảnh cắm trại ven sông một số quân nhân Mỹ.
Một số nơi còn được đào tạm để làm nơi nghỉ ngơi trong thời tiết nắng nóng.
Máy Xáng vận hành là dự án quan trọng ở miền Tây Việt Nam lúc bấy giờ. Ngay cả như Cần Thơ hay các tỉnh thành lớn vẫn còn những cái tên gắn liền với từ “xáng”: Hồ Bún Xáng, Hồ Xáng Thổi,…
Quân nhân gốc Việt chụp ảnh trên máy Xáng khi vận hành đào kênh.
Khi cắm trại, quân nhân Mỹ và người dân có những tương tác khá thân cận.
Hình ảnh quân dân tháng 11 năm 1966 ở Tân Trụ, Tân An | Photo by Tom Jackson Bến nước ở Tân Trụ, Tân An tháng 11 năm 1966 | Photo by Tom Jackson Hình ảnh ven con kênh ở Tân Trụ, Tân An tháng 11 năm 1966 | Photo by Tom Jackson
Một số nơi cũng được xem là chốt canh phòng cẩn mật giao tranh thường xuyên giữa VC và quân đội Mỹ.
Một chốt canh phòng của quân đội Mỹ được dựng lên.
Gần đó cũng là chốt cắm trại và quân sự Đồng Tâm của quân đội Mỹ đóng quân ở Long An.
Người lính chụp cùng khẩu M14 ở Đồng Tâm – Định Tường năm 1966 – 1967 | Photo by Tom Jackson Chốt cắm trại của quân đội Mỹ ở Đồng Tâm năm 1967 | Photo by Tom Jackson Khu quân sự ở Đồng Tâm tháng 8 năm 1967 – Photo by Tom Jackson
Trại Tân An
Thiếu tướng Craig Ailles là một kỹ sư kinh nghiệm dày dặn khi phục vụ trong cuộc chiến tranh Việt Nam năm 1969. Khi ấy ông được tặng 2 chú chó con tên là Sloopy và Cocoa. Sau này ông hay nói đùa chó của mình đã gây giống hàng trăm con khác. Khi nhắc đến Việt Nam, ông chỉ nhắc đến ký ức đẹp của mình là 2 chú chó được kế thừa. Bài báo nói về ông: Người Kỹ sư nuôi chó ở Việt Nam. Ông cũng là chủ nhân của bộ ảnh về doanh trại Tân An này.
Bên trong doanh trại cũng có khu vực cầu nguyện như nhà thờ. Nơi dành cho quân nhân Mỹ với gần như 100% theo đạo Thiên chúa.
Bên trong khu vực khi tác giả bộ ảnh đến làm nhiệm vụ vẫn có nhiều công trình được xây dựng dở dang.
Con đường đất đang được cải tạo lại ở doanh trại Tân An năm 1969 | Photo to by Craig Allies Con đường vào doanh trại Tân An ở Long An đang được xây dựng năm 1969 | Photo by Craig Ailles Xây dựng môt công trình mới ở khu quân sự Tân An năm 1969 | Photo by Craig Ailles
Bên trong khu doanh trại cũng gần như là 1 khu dân cư tự cung tự cấp. Một số người Việt Nam vẫn sinh sống và buôn bán bên trong đó. Nó cũng khá giống với mô hinh quân sự Mỹ đang đóng quân ở Nam Hàn như hiện nay.
Cô gái thợ may Việt Nam trong doanh trại Tân An Hớt tóc bình dân ở trong căn cứ quân sự Tân An Một cô gái Việt làm việc bên trong doanh trại Tân An năm 1969 | Photo by Craig Ailles Người phụ nữ Việt mặc áo dài truyền thống ở Trại Tân An năm 1969 | Phototo by Craig Ailles Một người phụ nữ Tây mặc áo dài truyền thống Việt Nam năm 1969 | Photo by Craig Ailles Phụ nữ mặc đồ khá sành điệu năm 1969 | Photo by Craig Ailles Những người phụ nữ ăn mặc sành điệu tụ họp dịp lễ
Bên trong doanh trại chỗ ở quân nhân khá sang trang. Phòng ngủ giống như một phòng khách sạn và có những trang trí tùy theo chủ nhân.
Trang trí bên trong 1 căn phòng ở doanh trại Trang trí bên trong một phòng ở của quân nhân tại doanh trại Tân An năm 1969 | Photo by Craig Ailles
Việc giải trí với những buổi nhạc hội gần như là món ăn tinh thần đặc sắc của doanh trại.
Hay niềm vui đặc biệt của tác giả bộ ảnh Craig Ailles (Hiện nay là thiếu tướng) là những chú chó con.
Những chú chó con bên cạnh người lính ở trại Tân An năm 1969 | Photo by Craig Ailles Những chú chó con trong trại Tân An
Hình ảnh bên trong doanh trại
Và một số kiến trúc bên trong nhìn khá giống các khu dân cư hiện đại.
Khuôn viên doanh trại Tân An năm 1969 | Photo by Craig Ailles Khuôn viên bên trong trại Tân An năm 1969 | Photo by Craig Ailles Khuôn viên bên trong Base at Tân An năm 1969 | Photo by Craig Ailles
Gần đó cũng có những cánh đồng lúa đậm chất ĐBSCL của Long An.
Hình ảnh căn cứ Bình Phước
Fletcher Clyde là trung sĩ trong quân đoàn pháo binh dã chiến phục vụ trong cuộc chiến tranh Việt Nam từ năm 1966 – 1968. Ông đã ghi lại những hình ảnh trong căn cứ Bình Phước tại Long An của quân đội Mỹ cũng như một số hình ảnh mộc mạc đậm chất Mekong gần đó. Xem thêm về tiểu sử phục trong quân đội của ông: Tiểu sử Trung sĩ Fletcher Clyde.
Doanh trại Bình Phước là nơi chiếc lược tiếp nối giữa miền Tây và Sài Gòn. Đây được xem là căn cứ quan trọng của quân đội Mỹ vào thời kỳ Vietnam War trước năm 1975.
Những hình ảnh trực thăng đáp xuống căn cứ hay nhanh chóng cất cánh vào bầu trời lá khá thường xuyên ở doanh trại.
Trực thăng bay qua căn cứ ở Bình Phước – Long An tháng 6 năm 1967 | Photo by Fletcher Clyde Trực thăng đậu tại bãi đáp căn cứ Bình Phước – Long An tháng 8 năm 1967 | Photo by Fletcher Clyde Doanh trại Bình Phước với những trực thăng chiến đấu bay đi và đến liên tục tháng 6 năm 1967 | Photo by Fletcher Clyde
Những hàng cây dừa ven những cánh đồng lúa mang đậm dấu ấn Mekong Delta được ghi lại bởi tác giả.
Khung cảnh miền Tây gần trại Bình Phước tháng 9 năm 1967 | Photo by Fletcher Clyde Khung cảnh đậm chất Mekong tháng 9 năm 1967 | Photo by Fletcher Clyde
Khung cảnh những cánh đồng lúa xung quanh doanh trại Bình Phước trước năm 1975.
Những chú bò ăn cỏ gần trại Bình Phước tháng 8 năm 1967 | Photo by Fletcher Clyde Những cánh đồng lúa xung quanh Bình Phước Base Camp tháng 8 năm 1967 | Photo by Fletcher Clyde Cánh đồng lúa xung quanh doanh trại Bình Phước tháng 8 năm 1967 | Photo by Fletcher Clyde
Hình ảnh bản đồ xưa Long An
Hình ảnh bản đồ xưa thể hiện địa lý chính xác của Long An trước năm 1975. Đây cũng là những tư liệu quý giá về hình ảnh xưa Long An trước năm 1975.
Bản đồ thành phố Tân An trước đây năm 1965, sau này được tái bản năm 1990.
Hình ảnh ghi lại vùng bản đồ chiến lược một số vùng Đồng Bằng Sông Cửu Long trước đây.
Hình ảnh bản đồ thành phố Tân An năm 1970 khá đơn giản.
Xem thêm về những hình ảnh xưa ở miền Tây: